چطور در فصل سرما از یخزدگی گیاهان جلوگیری کنیم؟
معرفی بهترین محلولها و کودهای ضدتنش پاییزی
هر سال با نزدیک شدن پاییز و زمستان، یخزدگی به یکی از دغدغههای جدی کشاورزان و گلخانهداران تبدیل میشود. کاهش ناگهانی دما میتواند خیلی سریع به بافت گیاه آسیب بزند، جریان شیرهی گیاهی را مختل کند و در نهایت باعث خشکیدگی برگها، ریزش میوههای نارس و حتی نابودی کامل گیاه شود.
اما خوشبختانه با چند روش ساده و چند محلول ضدتنش مناسب میتوان تا حد زیادی جلوی این خسارتها را گرفت.
چرا گیاهان در سرما آسیب میبینند؟
وقتی دما ناگهان پایین میآید، آب داخل سلولها یخ میزند و حجمش بیشتر میشود. این اتفاق دیواره سلول را پاره میکند و باعث مرگ بافت میشود.
از طرف دیگر، سرما سرعت جذب ریشه را کاهش میدهد و گیاه دچار بیآبی و کمبود مواد غذایی میشود.
پس برای جلوگیری از یخزدگی، باید هم کاری کنیم که بافت گیاه مقاومتر شود و هم جذب مواد غذایی حفظ شود.
چند راه ساده برای محافظت گیاهان در سرما
1. آبیاری درست و بهموقع
گیاهانی که دچار تنش خشکی هستند خیلی سریعتر یخ میزنند. آبیاری سبک، یک روز قبل از افت دما، کمک زیادی به مقاومت گیاه میکند.
(البته آبیاری سنگین درست قبل از شب سرد، اشتباه است.)
2. پوششدهی مناسب
برای درختچهها و گیاهان گلدانی، استفاده از پارچههای مخصوص ضدسرما، گونی، یونولیت، یا حتی یک لایه پلاستیک متخلخل، جلوی تماس مستقیم سرما را میگیرد.
در باغها هم بادشکنهای طبیعی و مصنوعی کمک زیادی میکنند.
3. جمع کردن برگهای خشک و علفهای هرز
این مواد میتوانند محل تجمع آفات باشند و در سرما قدرت گیاه را کمتر کنند.
4. استفاده از مالچ
مالچ دستکم ۳ تا ۵ سانتیمتر روی خاک، دما را تا حدی ثابت نگه میدارد. مالچهای ارگانیک مثل پوشال، خاکاره یا برگهای پوسیده بهترین گزینهاند.
بهترین محلولها و کودهای ضدتنش پاییزی
برای اینکه گیاه واقعاً در برابر سرما مقاوم شود، باید کمی تغذیهی هدفمند هم داشته باشد. چند دستهی مهم از کودها و محلولهای ضدتنش را معرفی میکنم:
1. کودهای پتاس بالا
پتاسیم به سفت شدن دیواره سلولی کمک میکند و گیاه را در برابر یخزدگی مقاوم میسازد.
محلولپاشی پتاس بالا قبل از موج سرما، یکی از استانداردترین کارهای پیشگیری است.
2. اسیدهای آمینه
آمینو اسیدها سرعت ترمیم بافت و مقاومت گیاه را بالا میبرند.
در زمان تغییرات ناگهانی دما، اسپری اسید آمینه نتیجهی خیلی خوبی دارد.
3. جلبک دریایی (Seaweed)
جلبک دریایی یکی از بهترین ضدتنشهای طبیعی است. باعث افزایش متابولیسم گیاه، تحریک ریشهزایی و بیشتر شدن تحمل سرما میشود.
4. کودهای هیومیک و فولویک
این کودها با کمک به جذب ریشه و افزایش کیفیت خاک، اجازه نمیدهند گیاه در سرما دچار کمبود مواد غذایی شود.
5. کودهای ارگانیک ضدتنش
خیلی از کشاورزان ترجیح میدهند از کودهای کاملاً طبیعی استفاده کنند تا هم اثر بلندمدت داشته باشد و هم به خاک آسیب نرسد.
کودهای ارگانیک ضدتنش معمولاً ترکیبی از اسیدهای آمینه، عصارههای گیاهی، جلبک و ریزمغذیهای طبیعی هستند.
نقش کودهای ارگانیک در جلوگیری از یخزدگی گیاهان
اگر بخواهم صادقانه بگویم، مقاومت واقعی گیاه از سلامت خاک و تغذیهی اصولی شروع میشود.
کودهای شیمیایی فوری اثر دارند اما پایداریشان کم است، در حالی که کودهای ارگانیک:
ساختار خاک را بهبود میدهند
ریشهزایی را تقویت میکنند
بافت گیاه را ضخیمتر و مقاومتر میکنند
عملکرد سالم و بدون تنش ایجاد میکنند
برای همین است که در سایت ثمرسازان همیشه تأکید میکنیم که در کنار تغذیهی معمول، از کودهای ارگانیک مخصوص پاییز و زمستان هم استفاده شود. این کودها کمک میکنند گیاه بدون تنش وارد فصل سرد شود و در اولین موج سرما آسیب نبیند.
اگر قصد دارید گیاهان فضای باز، باغچه، گلخانه یا حتی گلدانهای داخل خانهتان زمستان را سالم پشت سر بگذارند، پیشنهاد میکنم حداقل یک بار قبل از شروع سرما از کودهای ارگانیک ضدتنش پاییزی ثمرسازان استفاده کنید تا گیاه تقویت شود و خطر یخزدگی به حداقل برسد.